ไทยเบื้องต้น

[pee]

เราคุยเรื่องไทยในหลายกระทู้ กระจัดกระจายไม่เป็นความรู้
พอไม่เป็นความรู้ ก็จะไม่เข้าใจ
พอไม่เข้าใจก็จะแยกความเข้าใจผิดออกจากความเข้าใจถูกไม่ได้

ขอเริ่มต้นด้วยความเข้าใจผิดจากแนวคิดชาตินิยมก่อน
ตั้งแต่เด็ก เราถูกปลูกฝังว่า ชาติยิ่งใหญ่ ต้องเรืองอำนาจ ต้องไปท่อบ้านท่อเมืองเขามาเป็นของตน
ต้องคิดว่า หน้าที่ของวิชาประวัติศาสตร์คือ บอกเล่าเรื่องราการขยายอาณจักร
หรือสุดโต่งไปอีกทางก็คือ คนไทยต้องอพยพหนีการเป็นเมืองขึ้นเขามาตลอด
กว่าจะมาลงหลักปักฐานในแหลมทองสำเร็จ

นี่เป็นแนวคิดระดับอนุบาลชาตินิยม

คนที่สร้าง ยึดถือ และเชื่อ ในแนวคิดนี้ มักจะเรียนน้อย
ไม่เช่นนั้นก็เป็นพวกใจแคบ โลกแคบ ไม่มีความถ่องแท้ในวิชาความรู้

ขอยกตัวอย่างผู้มีความรู้กลุ่มหนึ่ง ที่ไม่เคยแสดงความเห็นสนับสนุนประวัติศาสตร์ชาตินิยมเลย
คือนักโบราณคดี เพราะพวกนี้ศึกษาเรื่องราวก่อนมีชาติ ก่อนมีประเทศ อาณาจักร เกิดขึ้น
นอกจากนักโบราณคดีก็ยังมีนักวิทยาศาสตร์สายพันธุกรรมโบราณ ที่เชื่อแค่หลักฐานที่พิสูจน์ได้
ไม่เชื่อคำพูดของคนอื่น หากขะเชื่อก็เพราะจำนนด้วยหลักฐาน
ยังมีนักประวัติเศรษฐศาสตร์ นักประวัติภาษา นักประวัติศาสตร์ศิลป์...ฯลฯ
ก็ไม่เคยติดกับดักเรื่องชาติ เรื่องการแผ่อำนาจ เรื่องการสงคราม

ที่จริงสรุปสั้นๆ ก็ได้ว่า นักประวัติศาสตร์นี่แหละ ที่โง่ประวัติศาสตร์อย่างถอนตัวไม่ขึ้น
ดังนั้น พอเจองานของนักอ้างตัวเป็นประวัติศาสตร์ ผมมักจะปัดไปที่กลุ่มไม่น่าเชื่อถือมากที่สุด

[K. PJ]

ผมอ่านประวัติศาสตร์​แบบไม่เคยไว้ใจใครเลย... บางโพสต์​ก็รู้ว่าเขามั่วเพื่อจุดประสงค์​ของเขา​ ก็หกทั้งเพ... แต่บางครั้งก็สรุปไม่ได้ว่าจริงหรือเท็จ... ถ้ามีเวลาก็อาจจะค้นต่อ... ไม่มีเวลาก็ผ่านไป... มีพี่ช่วยสกรีนมาเขียน​ให้อ่าน... ก็เยี่ยม​ครับ

[pee]

ประวัติศาสตร์เป็นการต่อสู้ด้วยข้อมูลที่เรียกว่า "หลักฐาน"
แต่การใช้งานหลักฐาน ก็ยังกำกับด้วยอคติ
จะกำจัดอคติออกไปให้ได้ ก็ต้องพึ่งพา "แนวคิด"
หรือใช้เป็นภาษาอังกฤษ จะเข้าใจได้ตรงกว่า คือ คำว่า concept

concept นั้น เป็นเครื่องกำกับไม่ให้ตีความผิดเพี้ยน
ขอยกตัวอย่างคำว่า พิพิธภัณฑ์กลางแจ้งที่ใหญ่ที่สุดในโลก



คนที่คิดคำนี้ขึ้นมา เป็นคนที่หลงผิดในถ้อยคำอย่างไม่น่าให้อภัย

พิพิธภัณฑ์ในความหมายที่ถูกต้อง ต้องมีองค์ประกอบสำคัญหลายประการ
ที่เมืองโบราณ ไม่มี

1 ภัณฑารักษ์
2 กิจกรรมความรู้ เช่น คำอธิบายวัตถุสถาน นิทรรศการ วารสาร การนำชม
3 การแสวงหา หรือระดมความรู้เพื่อให้ทันกับการค้นพบ เช่นการประชุม สัมนา ทั้งภาคปฎิบัติ หรือภาคทฤษฎี

3 ข้อนี้ เมืองโบราณไม่เคยทำ
แล้วยังกล้าแปะป้ายตัวเองเป็น พิพิธภัณฑ์ อยู่อีกหรือ